Kullandığınız ilaçları azaltabiliriz!
İlaç azaltma, hastaya artık faydası olmayan veya zararı dokunabilecek ilaçların planlı bir şekilde dozunun azaltması veya kullanımının tamamen sonlandırılması anlamına gelmektedir. İlaç azaltma aslında iyi ilaç tedavisinin bir parçasıdır. Burada hedef, hastanın yaşam kalitesini arttırmak ve sürdürmektir.
Bu sürecin başarılı uygulanması için hasta, doktor ve eczacının ortak çalışması gerekir.
İLAÇ AZALTMA:
Hızla yaşlanmakta olan ülkemizde ve dünyada yaşlılara ait sağlık sorunları gün geçtikçe tıp dünyasının önemli konuları haline gelmeye başlamıştır. Bu sorunlardan en önemlilerinden biri de yaşlılarda ilaç tedavisi ve ilişkili sorunlardır. Yapılan bilimsel çalışmalar yaşlıların toplumun yaklaşık %15'ini oluştururken yazılan reçetelerin %33'ünün bu bireylere ait olduğunu göstermektdir.
Örneğin; ABD'de yaşlıların %20'sinin 5'ten fazla kronik hastalığı olduğu, bu bireylerin her birinin yılda 14 farklı hekime müracaat ettiği, her biri için yılda 49 reçete yazıldığı ve bütün bunların maliyetinin genel sağlık giderlerinin yarısından fazlasına karşılık geldiğinin gösterilmiş olması olayın önemini vurgulamak açısında oldukça çarpıcı olsa gerek.
Hem tıbbi hem de mali boyutları nedeniyle bu kadar önemli olan bir konu “Polifarmasi” adıyla önemli bir geriatrik sendrom olarak ele alınmakta ve yıllardır biz geriatristler tarafından her platformda özellikle vurgulanmaktadır. Ayrıca “Polifarmasi” başlığı altında ilaç ve ilaçlara bağlı yan etkiler Geriatri bilim alanı haricinde hiçbir klinik disiplinde de ele alınmadığını özellikle belirtmekte fayda vardır.
Polifarmasinin önemli sonuçlarından biri hastane başvurularının ve hastaneye yatış oranlarını arttırmasıdır. Özellikle kalça kırığı, kilo kaybı, düşme, deliryum, fonksiyonel ve bilişsel durumda gerileme hatta ölüm riskini artırabilmektedir. Yapılan analizlerde ilaç yan etkisi ile ilişkili hastaneye yatış oranları yaşlılarda gençlere göre 4 kat fazla bulunmuş. Diğer yandan yaşlıların hastaneye yatışlarının %24'ü ciddi ilaç yan etkileri nedeniyle gerçekleşmektedir. Ayaktan başvuruların %6-21'ini, hastaneye yatırılan yaşlıların başvuruların ise %18-24'ünü ilaç yan etkileri ve komplikasyonları oluşturmaktadır.
Sorun büyük olmakla birlikte uygun eğitim ve bilinçlendirmeyle büyük oranda önlenebilme potansiyeline sahip olması da umut vericidir. Son günlerde kamu spotlarına da bu konunun taşınmış olması umutlarımızın katlanarak çoğalmasına neden olmuştur.
Biz de yaşlılarda ilaç kullanımını daha rasyonel bir hale getirmek ve bu bilinci arttırmak için tüm dünyada popülaritesi artmakta olan ‘Deprescribing’ uygulamasını 2018 yılında ‘İlaç Azaltma’ olarak ülkemizde hasta ve hasta yakınlarına yönelik hayata geçirmiş olduk. Geriatrik Bilimler Derneği olarak bu konuda uluslararası derneklerle işbirliği içinde hem meslektaşlarımızın hem yaşlılarımızın farkındalığını ve bilgisini arttırmayı hedeflemekteyiz.
Bu amaçla Türkçe’ye kazandırdığımız broşürlere aşağıda yer alan bağlantılardan ulaşabilirsiniz.
-Proton pompa inhibitörleri
-Benzodiazepinler
-Steroid olmayan anti-inflamatuvar ilaçlar (NSAİİ)
-Sülfonilüre grubu diyabet ilaçları
-Antipsikotikler
